5 minuten leestijd 7 april 2022
drone view of green bridge with public park crossing above highway Netherlands

De kansen van de verplichte implementatie van de CSRD voor uw organisatie

Door Jan Niewold

EY Nederland, Partner Climate Change & Sustainability Services, EMEIA Sustainability Leader

Rustig. Betrouwbaar. Innovatief. Een echte vakman, die het beste uit de assurance en de adviespraktijk combineert.

5 minuten leestijd 7 april 2022

De CSRD gaat over veel meer dan alleen rapporteren op duurzaamheid. Als ondernemingen de implementatie benaderen als een kans in plaats van een risico kunnen ze de winnaars van morgen worden.

In het kort:

  • Vanaf 2024 zijn grote bedrijven als gevolg van de voorgestelde Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) verplicht te rapporteren over de milieu- en sociale impact van hun organisatie.
  • Om tot een succesvolle implementatie van de CSRD te komen moeten ondernemingen op tijd beginnen met voorbereidingen.
  • De CSRD biedt ondernemingen de kans om impact te maken en beter aan te sluiten op maatschappelijke ontwikkelingen. Organisaties die geen goed verhaal hebben lopen het risico dat er een disconnectie ontstaat tussen hen en de maatschappij.

Met de publicatie in het Publicatieblad van de Europese Unie op 14 december 2022  is de CSRD een feit. Als gevolg van de gefaseerde invoering van de CSRD zijn de eerste grote bedrijven vanaf 2024 verplicht uitgebreider te rapporteren over de milieu- en sociale impact van hun bedrijfsactiviteiten. Dit moet ervoor zorgen dat bedrijven adequate informatie openbaar maken over duurzaamheidsrisico's, kansen om te verduurzamen en de gevolgen van hun bedrijfsvoering voor mens en milieu.

De CSRD heeft als doel de transitie naar een duurzame economie te ondersteunen en brengt ingrijpende veranderingen en uitdagingen met zich mee. Veel ondernemers en bedrijven onderkennen deze uitdaging en vragen zich af: wat is de juiste manier om deze uitdaging succesvol te volbrengen? Zodat het zowel een positieve impact heeft op de maatschappij als op de organisatie. 

1. Wacht niet langer

Het is cruciaal dat ondernemingen op tijd met voorbereidingen starten om tot een succesvolle implementatie te komen. De CSRD vervangt de bestaande richtlijn voor niet-financiële rapportage (NFRD) en zal leiden tot een enorme toename van het aantal bedrijven dat moet voldoen aan de EU-vereisten voor niet-financiële verslaggeving. De oorspronkelijke verwachting is dat ongeveer 49.000 ondernemingen in de EU deze duurzaamheidsinformatie moeten verstrekken, tegenover ruim 11.000 ondernemingen op dit moment. De huidige waarnemingen duiden er op dat dit aantal nog wel fors naar boven moet worden bijgesteld.

  • Wanneer moet welk type bedrijf voldoen?

    RICHTLIJN (EU) 2022/2464 van 14 December 2022 omvat het volgende tijdschema 

    • 1 januari 2024 voor ondernemingen die onder de huidige Non-Financial Reporting Directive vallen (rapportering in 2025 over 2024);
    • 1 januari 2025 voor grote ondernemingen die niet in scope zijn van huidige Non-Financial Reporting Directive (rapportering in 2026 over 2025);
    • 1 januari 2026 voor beursgenoteerde kleine en middelgrote ondernemingen, voor kleine en niet complexe kredietinstellingen en voor captive verzekeraars (rapportering in 2027 over 2026).

De CSRD is massieve en complexe regelgeving. Als we kijken naar  huidige 12 draft European Sustainability Reporting Standards zien we overall meer dan 84 disclosure requirements geformuleerd die leiden tot meer dan 1100 data punten. Er is dus werk aan de winkel. Bedrijven moeten consumenten en stakeholders inzicht geven in hoe zij omgaan met zaken als milieuvervuiling, maatschappelijke verantwoordelijkheid, mensenrechten en diversiteit. Daarbij moeten bedrijven verder kijken dan hun eigen directe activiteiten en ook de waardeketen waar zij onderdeel van zijn hierbij betrekken. Een flinke uitdaging dus.

De inwerkingtreding van de CSRD vanaf 2024 is dichtbij en de implementatie is meer dan een compliance exercitie. Een goede materialiteitsanalyse helpt hierbij om vast te stellen welke van de 12 draft standards van toepassing zijn en focus aan te brengen.  Maar ook met deze focus  is het niet iets dat er zomaar even bijgedaan kan worden. De doorlooptijd om de impact op de strategie, governance en organisatie vast te stellen en om de consequenties hiervan handen en voeten te geven kan aanzienlijk zijn. Daarnaast zijn er uiteraard ook meer praktische zaken zoals het werven en opleiden van personeel, het opzetten van rapportagesystemen met bijbehorend control framework en het beschikbaar krijgen van de vereiste data. Kortom, een veelomvattend gebeuren.

Organisaties die geen goed verhaal hebben, lopen het risico dat hun stakeholders stemmen met de voeten.

2. De CSRD is bij uitstek ‘chefsache’

Het gaat om veel meer dan alleen rapporteren op duurzaamheid. De wetgeving is erop gericht beweging te creëren. Samen met hun relevante stakeholders moeten bedrijven een evenwicht vinden tussen de sociale en ecologische impact van de organisatie. Door de CSRD wordt het gesprek niet alleen evenwichtiger, maar zal ook aan kwaliteit toenemen. Het is realistisch te veronderstellen dat ondernemingen hierdoor in een transformatie van onder meer hun business model terecht komen.

Het belangrijkste is dat bedrijven zien te voorkomen dat er een disconnectie ontstaat tussen hen en de maatschappij. Consumenten, investeerders en andere belanghebbenden krijgen veel meer inzicht in de duurzaamheid van het bedrijf. Organisaties die geen goed verhaal hebben, lopen het risico dat hun stakeholders stemmen met de voeten. Intensief stakeholdermanagement inclusief informatie uitwisseling kan dit voorkomen.

De richtlijn zorgt er niet alleen voor dat belanghebbenden informatie beter kunnen beoordelen, maar biedt ook kansen om beter aan te sluiten op maatschappelijke ontwikkelingen als klimaat, bestuurlijke transparantie en maatschappelijke verantwoordelijkheid. De beschikbaarheid van informatie zal ook een grotere rol gaan spelen op de eigen besluitvormingsprocessen. Voorkomen is immers beter dan genezen.
 

Hoe EY kan helpen

EY Sustainability. Duurzaamheid, hard gemaakt

Veranker duurzaamheid in je hele organisatie.

Bedrijven moeten er nu al voor zorgen dat ze investeren in het werven van nieuwe mensen en het trainen van bestaande mensen.

3. Integreer het in de financiële kolom

Met de komst van de richtlijn zal het duurzaamheidsonderwerp zich nog verder van de duurzaamheidsafdeling naar andere onderdelen van de organisatie verplaatsen. Dit is een goede ontwikkeling mits de duurzaamheidsagenda niet ten onder gaat aan bestaande procedures en processen die enkel een focus hebben op de financiële doelstellingen. Een praktisch voorbeeld dat snel waarde kan creëren is het inzetten van de kennis die al aanwezig is vanuit de financiële rapportering voor rapportering over de andere elementen: sociaal en milieu en om daar één rapportering van te maken.

Dat betekent niet dat er geen specialisten bij moeten met kennis op de nieuwe onderdelen. Bedrijven moeten er nu al voor zorgen dat ze investeren in het werven van nieuwe mensen en het trainen van bestaande mensen. Daarnaast moeten processen worden ontwikkeld voor het verzamelen van niet-financiële stuurinformatie. Daarvoor is de kennis en kunde vanuit het hele bedrijf nodig. Duurzaamheid zit tenslotte overal. Binnen organisaties bestaat vaak veel kennis; het gaat erom die kennis bij elkaar te brengen.

4. Meten is weten

Een van de uitdagingen van de CSRD is de meeteenheid van niet-financiële informatie. Deze is divers en niet zo eenduidig als de euro’s die we tot nu toe in onze externe rapportering gewend zijn. Gelijktijdig zal door standaardisering in de loop van de tijd benchmarking mogelijk zijn en gevoel worden ontwikkeld bij deze meeteenheden. Ook relevant is de impact van de niet-financiële information op de financiële performance en waardering van een onderneming.

Afsluitend is het duidelijk dat de CSRD meer is dan een nieuwe vorm van rapporteren. De impact kan verstrekkend zijn en raakt strategie, governance en de organisatie in de volle breedte. Het is een veelomvattend vraagstuk. Een gedegen implementatie, gedreven door het top management en goed stakeholder management is noodzakelijk om dit te benaderen als een kans in plaats van een risico. Tijdig starten is hierbij een noodzaak. Door dit te doen worden bedrijven onderdeel van de oplossing, en daarmee de winnaars van morgen.

Klimaatbarometer 2022

Het aantal Nederlandse bedrijven dat over hun klimaatinspanningen rapporteert neemt toe, maar de volledigheid en kwaliteit van de rapportages voldoen nog niet aan de EU vereisten.

Lees meer

Duurzaamheid, hard gemaakt.

Wij helpen de slag te maken naar een duurzaam bedrijfsmodel. Niet op basis van dromen, maar geleid door harde inzichten, concrete doelen en bewezen transformatiemethodes.

Lees meer

Samenvatting

Vanaf 2024 zijn ondernemingen als gevolg van de voorgestelde invoering van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) verplicht uitgebreid te rapporteren over de milieu- en sociale impact van hun bedrijfsactiviteiten. Dat betekent dat ondernemingen op tijd zullen moeten beginnen met hun voorbereidingen om tot een succesvolle implementatie te komen om niet het risico te lopen dat er een disconnectie ontstaat tussen hen en hun stakeholders.

Over dit artikel

Door Jan Niewold

EY Nederland, Partner Climate Change & Sustainability Services, EMEIA Sustainability Leader

Rustig. Betrouwbaar. Innovatief. Een echte vakman, die het beste uit de assurance en de adviespraktijk combineert.