Wetgever moet fiscaal evenwicht tussen IB-ondernemers en DGA's behouden

Het kabinet maakt ondernemen in een BV duurder, blijkt uit de Voorjaarsnota. Het evenwicht tussen DGA's en IB-ondernemers blijft een aandachtspunt.

De Voorjaarsnota biedt een actuele afspiegeling van de nieuwe werkelijkheid waarin het kabinet zich bevindt. Sinds de presentatie van het coalitieakkoord is er veel veranderd. Denk aan de oorlog in Oekraïne, de fors gestegen inflatie, de mogelijk oplopende rente waardoor geld lenen door de Staat voor het eerst in vele jaren weer duurder wordt en de Hoge Raad die heeft bepaald dat vermogende particulieren jarenlang onterecht belasting betaalden in box-3. Het is maar een greep uit de tegenvallers, terwijl forse investeringen in het klimaat- en transitiefonds en het stikstoffonds noodzakelijk blijven. Het kabinet is dus op zoek naar geld en vindt dat vooral bij ondernemingen in de vorm van fiscale maatregelen. "Als je naar de tarieven kijkt, gaat het daarbij op het eerste oog om een reeks van kleine maatregelen, die alles bij elkaar budgettair behoorlijk wat kunnen opleveren", stelt Charlie Bruijsten, expert directe belastingen van EY. "Dit komt naast andere maatregelen, die al ruim in het nieuws waren, zoals de aankomende Wet excessief lenen, die bepaalt dat DGA's die meer dan € 700.000 van hun eigen BV lenen, over dat bedrag daarboven inkomstenbelasting in box-2 moeten gaan betalen."

Ongewenst bijeffect

Bruijsten signaleert een belangrijk aandachtspunt bij de Voorjaarsnota. "Het is van belang dat de wetgever een zeker evenwicht handhaaft tussen zogenoemde IB-ondernemers, de ondernemers die over de winst van hun onderneming inkomstenbelasting betalen, en ondernemers die dat doen vanuit een BV en directeur-grootaandeelhouder (DGA) zijn van die vennootschap. Er worden nu verschillende maatregelen voorgesteld, met name voor vennootschappen, die dit evenwicht zouden kunnen verstoren."

Fiscale maatregelen voor BV's

Bruijsten: "De situatie is nu dat volgens deze Voorjaarsnota de tarieven voor DGA's in twee gevallen hoger worden. Het tarief van de vennootschapsbelasting blijft weliswaar gelijk, maar de schijfgrens gaat weer omlaag naar € 200.000. Over de eerste schijf betaal je 15 %. In de tweede schijf is dat 25,8 %. Een ondernemer die meer dan twee ton winst maakt, gaat dit echt wel merken. De tweede tariefswijziging betreft box-2, dus de belasting die de ondernemer straks betaalt over dividend of over het bedrag boven de zeven ton dat hij van zijn BV heeft geleend. Dat is nu nog een vast tarief van 26,9 %, maar dat worden twee schijven, waarbij over de eerste € 67.000 straks 26 % wordt geheven, een kleine daling dus, maar in de tweede schijf wordt dat tarief 29,5 %, behoorlijk hoger dus. Een derde maatregel die de DGA raakt is de belasting over het gebruikelijk loon dat hij zichzelf moet betalen en waarover hij in box-1 inkomstenbelasting moet betalen. Vanwege de doelmatigheidsmarge mag dat nu nog 25 % lager liggen dan wat zakelijk is. Dat zal worden verlaagd tot 15%."

Complexe rekensom

Tegenover deze stapeling van maatregelen bij BV's wordt bij IB-ondernemers de zelfstandigenaftrek afgebouwd. Dat is al eerder in gang gezet. "Het is een complexe rekensom om vast te stellen in hoeverre het evenwicht nu al wordt verstoord. Maar het is van belang dat de wetgever bij de verdere uitwerking van het grote belastingplan, dat op Prinsjesdag zal worden gepresenteerd, het geheel van maatregelen beschouwt en daarbij het handhaven van een globaal evenwicht als uitgangspunt houdt."