Ondanks de ambitieuze klimaatdoelen voor 2030 in het Parijs-akkoord, heeft meer dan 50 procent van de Nederlandse bedrijven nog geen concrete plannen geformuleerd om daaraan te voldoen. Daarin moet snel verandering komen, zegt Taco Bosman, expert op het gebied van Climate Strategy & Disclosure bij EY.
Voor welke uitdaging staan bedrijven?
“De druk op bedrijven om te rapporteren over klimaatdoelstellingen is de afgelopen jaren toegenomen. De invoering van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) heeft dat proces versneld. Ondernemingen moeten inzicht geven in hun impact op het klimaat en milieu. Daarnaast moeten ze klimaatrisico’s in kaart brengen: wat is het effect van klimaatverandering en de energietransitie op hun activiteiten? Waar ik ’s nachts van wakker lig, is hoe we ervoor zorgen dat het stellen van wetenschappelijk onderbouwde (science-based) doelen zo snel mogelijk gemeengoed wordt in het bedrijfsleven.”
Waarom is er haast geboden?
“Als we 50 procent minder broeikasgassen willen uitstoten in 2023, moeten organisaties nú hun doelen gaan formuleren. Het aantal bedrijven dat dit al wereldwijd doet is het afgelopen jaar verdubbeld en blijft exponentieel groeien. Er is dus sprake van een positief momentum, maar daarin blijft Nederland achter. Uit de 2023 Klimaatbarometer van EY blijkt dat meer dan 50 procent van de Nederlandse bedrijven nog geen informatie publiceert over de impact van klimaatverandering op hun activiteiten. Dat is verontrustend. In het gunstigste geval suggereert het dat een meerderheid van die bedrijven informatie achterhoudt en in het slechtste geval is een meerderheid van de Nederlandse bedrijven niet klaar voor de gevolgen van klimaatverandering en sturen ze niet actief genoeg op de ambitie van het Parijsakkoord.”
Wat is de eerste stap?
“Om een emissievrije toekomst mogelijk te maken, moeten bedrijven hun uitstoot in kaart brengen en begrijpen. Wij helpen ze daarbij door met wetenschappelijke methodes de huidige voetafdruk van een bedrijf vast te stellen en te kijken naar welke doelen ze moeten stellen om de broeikasgasemissies van hun gehele keten ‘Paris-proof’ te maken. Dat betekent naar een net-zero niveau toewerken, in overeenstemming met scenario’s waarin de opwarming van de aarde zo veel mogelijk beperkt blijft tot 1,5 graden Celsius.”
En hoe zit het met klimaatrisico’s?
“We kijken ook naar de impact van klimaatverandering op een bedrijf en zijn toeleveranciers. Daarbij maken we gebruik van klimaatscenario’s om fysieke risico’s voor de bedrijfsvoering en transitierisico’s vast te stellen. Wat gebeurt er bij een – helaas reëel – scenario van 2 of 3 graden opwarming? Waar zitten de kwetsbaarheden, wat zijn de brandhaarden? Denk bijvoorbeeld aan overstromingen op plekken waar fabrieken staan of de gevolgen van grotere periodes van droogte voor boeren.”
Jullie kijken dus naar keteneffecten
“Het gaat inderdaad niet alleen om de emissies van het bedrijf zelf, maar ook die van toeleveranciers, transport en gebruikers. Zelfs de manier waarop producten verwerkt worden na hun economisch leven, telt mee. Dat is ook de reden waarom Nederlandse bedrijven meer impact kunnen hebben met science-based klimaatdoelen dan ze vaak denken. Als je alleen naar de grootte van de economie kijkt, zijn we een kleine speler. Maar als je naar onze gehele emissieboekhouding kijkt, zie je dat we de potentie hebben om veel gewicht in de schaal te leggen. Vorig jaar heb ik een analyse gemaakt van 74 bedrijven in Nederland. De zogeheten scope-3 emissies – alle uitstoot die ontstaat bij de productie en gebruik van producten van een bedrijf – bij elkaar opgeteld. Die was goed voor maar liefst 2,4 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot.”
Met andere woorden: álle bedrijven moeten hiermee aan de slag?
“Ieder bedrijf kan een verschil maken. Klimaatimpact en klimaatrisico’s in kaart brengen stimuleert je bovendien om goed na te denken over de toekomst van je onderneming, op de korte én lange termijn. Sommige bedrijven staan voor de uitdagende maar noodzakelijke opgave om hun bedrijfsactiviteiten los te koppelen van activiteiten die emissies genereren. En verandering brengt naast uitdagingen ook kansen met zich mee, zo kunnen maatregelen om emissies te reduceren ook besparingen opleveren. Iets heel kleins als minder reizen voor zaken en meer online vergaderen, leidt tot vermindering in CO2-uitstoot én kosten. En soms kunnen klimaatinzichten zelfs tot compleet nieuwe businessmodellen leiden.”
Wat wil je bedrijven die twijfelen, meegeven?
“Klimaatverandering is een realiteit. Recordtemperaturen zijn bijna dagelijks nieuws en in de EU is de energietransitie daadwerkelijk begonnen. Het is tijd om in actie te komen. Door dat te doen, hebben wij hier in Nederland de potentie om een gigantische impact op de wereldwijde CO2-uitstoot te maken.