De nieuwe richtlijn is een verplichting, maar bedrijven realiseren zich nog te weinig dat voldoen aan de nieuwe Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) óók een kans is. Duurzaamheid betekent volgens expert Anke Laan dat een bedrijf vanuit de strategie nadenkt over zijn toekomst en hoe het op lange termijn waarde kan creëren.
Waar lopen bedrijven tegenaan bij CSRD?
“De CSRD-rapportage raakt alle facetten van een organisatie. Door duurzaamheidsindicatoren te meten, krijgt een bedrijf inzicht in zijn prestaties en verbeterpotentieel. Zijn de ingekochte grondstoffen en materialen duurzaam, werk je met verantwoorde partijen, worden mensenrechten gerespecteerd? Hoe energie-efficiënt zijn het transport en het productieproces? De informatie die je nodig hebt, moet uit alle hoeken van het bedrijf komen – en daarbuiten, vanuit de gehele waardeketen. Daarbij moet de informatie ook in korte tijd worden verzameld, wat het extra uitdagend maakt.”
Waar begin je als bedrijf?
“In basis is het belangrijk om drie dingen te bepalen: waarover moeten we rapporteren, welke gegevens hebben we al en welke gegevens ontbreken? Om het eerste te bepalen, doe je een dubbele materialiteitsanalyse (DMA). Zo breng je in kaart welke duurzaamheidsthema’s jouw bedrijf raken en op welke duurzaamheidsaspecten jouw onderneming impact heeft. Dit dwingt bedrijven om de vinger op de zere plek te leggen. Als je bijvoorbeeld een bierbrouwer bent, heeft de beschikbaarheid van water impact op jouw bedrijfsactiviteiten. Jouw bedrijf heeft milieu impact maar ook sociaal impact – denk aan verantwoord alcoholgebruik. Met een gapanalyse bekijk je vervolgens welke informatie over die thema’s voor handen is en welke nog verzameld moet worden.”
Wat is er nog meer nodig voor verandering?
“De volgende stap is dan om de organisatie intern ook in te richten zodat benodigde data verzameld kan worden én om te zorgen dat de datakwaliteit toereikend is. Dit raakt ook strategie, beleid, processen, interne controles en (IT) systemen. Daarnaast is het belangrijk om te onderkennen dat de implementatie van de CSRD-richtlijnen een veranderingsproces met zich meebrengt. Daarin moet je alle stakeholders meenemen. Juist wanneer het lastig wordt en je bijvoorbeeld tegen interne discussies of hiaten in de dataverzameling aanloopt, is het belangrijk te blijven communiceren en consistent vast te houden aan de gekozen aanpak.”
Hoe neem je stakeholders goed mee?
“Allereerst is het belangrijk om een kick-off te hebben met alle relevante stakeholders, van managers van afdelingen tot inkoop, HR en de financiële afdeling. Maar ook management en commissarissen. Daarin kun je de noodzaak, maar ook het nut van CSRD toelichten. Vervolgens moet je ze regelmatig informeren over de verwachtingen ten aanzien van hun rol, de voortgang en verwachte impact, om ze betrokken te houden. Het is daarbij belangrijk vooraf een goede governance structuur en operating model in te richten. Denk daarbij aan een CSRD projectgroep die opereert onder toezicht van een steerco. Ook is van belang om oog te hebben voor de verschillen in cultuur en werkwijzen tussen afdelingen. Leer ze kennen en waarderen, en maak er juist gebruik van. Het helpt als je mensen in het team hebt met diverse achtergronden, die kunnen een brugfunctie vervullen.”
Waarom is dat laatste punt zo belangrijk?
“Door te rapporteren over duurzaamheidsthema’s, ontdek je waar je impact zit en kun je daarop sturen. Bij CO2 -uitstoot zit de grootste impact van veel bedrijven bijvoorbeeld in de waardeketen, ofwel: scope 3. Als je dat weet, kun je maatregelen nemen die daarop aansluiten. Het is daarnaast verstandig om de uitkomsten van de DMA te toetsen aan je strategische speerpunten. Dit helpt niet alleen om de CSRD-rapportage efficiënt en effectief te houden, maar ook om de strategie te herijken en de toekomstbestendigheid van het bedrijf te vergroten. Heb je bijvoorbeeld een bedrijf dat veel water verbruikt, dan is het goed om te weten of waterschaarste een issue wordt op jouw huidige locatie. Dat kan immers groei belemmeren.”
Welke rol speelt EY hierin?
“EY ondersteunt bedrijven in alle facetten rondom de CSRD: van voorbereidingen en strategisch advies tot het inrichten van de juiste systemen om informatie te verzamelen en de uiteindelijke rapportage en assurance daarbij. We hebben op alle gebieden expertise in huis. Ook hebben we een breed palet aan opdrachtgevers, waardoor we bedrijven kunnen verbinden zodat ze leren van hun peers in dezelfde sector. Het kan namelijk heel nuttig zijn om de thema’s met elkaar te vergelijken en elkaar te inspireren op het gebied van implementatie en acties.”
Wat is jouw belangrijkste advies voor bedrijven?
“Maak een begin en doe dat nu. Als je een CSRD-traject helemaal van nul moet beginnen, kost dat gemiddeld anderhalf tot twee jaar. En ook als je al gewend bent om over duurzaamheid te rapporteren, moet je de impact van CSRD op je organisatie zeker niet onderschatten!”
